Συνέντευξη του υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Βασίλη Διγαλάκη, στην εφημερίδα  “Έθνος της Κυριακής” με τη δημοσιογράφο Νικολίτσα Τρίγκα, 29/2/2020.

Στην τελική ευθεία το σχέδιο της κυβέρνησης για ανέγερση νέων φοιτητικών εστιών, αλλά και λίφτινγκ παλιών, σε επτά πόλεις, προκειμένου να αποτραπεί το έμφραγμα σε κεντρικά πανεπιστήμια. Μπαίνει «κόφτης» και στις μετεγγραφές.

Μέτρα για την ίση κατανομή των φοιτητών σε όλα τα πανεπιστήμια και την αποσυμφόρηση των κεντρικών ιδρυμάτων από τον τεράστιο αριθμό σπουδαστών, λαμβάνει το υπουργείο Παιδείας. Στόχος είναι οι φοιτητές να μένουν στα τμήματα των πανεπιστημίων που εισάγονται αρχικά και να μη μετακινούνται (μέσω των μετεγγραφών) σε άλλα ιδρύματα ή ακόμη και να εγκαταλείπουν τις σπουδές τους.

Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση προωθεί τις συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να κατασκευαστούν χιλιάδες εστίες κυρίως στα πανεπιστήμια της περιφέρειας και ταυτόχρονα να περάσουν από «λίφτινγκ» οι εστίες των ΑΕΙ της Αττικής, προκειμένου να βρίσκει στέγη -κάθε χρόνο- μεγάλος αριθμός φοιτητών. Επίσης φέρνει νέο αυστηρότερο νομοθετικό πλαίσιο για τις μετεγγραφές, ώστε να «αποτραπούν» οι αθρόες μετακινήσεις προς τα κεντρικά πανεπιστήμια.

Όπως υπογραμμίζει στο «Έθνος της Κυριακής», ο υφυπουργός Παιδείας, Βασίλης Διγαλάκης, η διαδικασία της κατασκευής των φοιτητικών εστιών στα πανεπιστήμια μέσω της σύμπραξης του δημοσίου με ιδιωτικούς φορείς θα λύσει το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης σε μεγάλο βαθμό.

«Σήμερα οι φοιτητικές εστίες όλων των ΑΕΙ, εξυπηρετούν τις ανάγκες μονάχα του 2,4% του συνολικού ενεργού φοιτητικού πληθυσμού, ο οποίος είναι περίπου 480.000 άτομα. Από αυτούς σε φοιτητικές εστίες διαμένουν μόνο 11.500 άτομα. Στόχος της κυβέρνησης είναι, από το 2.5% να φτάσουμε στο 12-15%» υπογραμμίζει ο κ. Διγαλάκης και συμπληρώνει: «Για παράδειγμα το πανεπιστήμιο της Κρήτης, έχει 19.640 φοιτητές και από αυτούς σε εστίες μένουν 308 άτομα και άλλοι 110 σε δωμάτια που νοικιάζει το ίδρυμα, δηλαδή ποσοστό που φτάνει το 2,1%. Όταν ολοκληρωθεί το έργο της κατασκευής νέων εστιών – μέσω ΣΔΙΤ- το ποσοστό αυτό θα εκτοξευθεί στο 17%».

Όπως τονίζει ο υφυπουργός, η κυβέρνηση λαμβάνει «πρωτοβουλίες σε δύο επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο, το μεσομακροπρόθε-σμο, αφορά τη μόνιμη στέγαση των φοιτητών σε νέες εστίες, καθώς και την αναβάθμιση των υφιστάμενων δομών.
Και το δεύτερο επίπεδο, φυσικά -για την άμεση ανακούφιση- είναι η χορήγηση του στεγαστικού επιδόματος των 1.000 ευρώ,
η οποία συνεχίζεται. Η πολιτεία έχει την υποχρέωση να παρέχει τους πόρους στους φοιτητές, που το έχουν ανάγκη και δεν πρόκειται να απεμπολήσει αυτόν τον ρόλο. Οι ενέργειές μας συντονίζονται, ώστε να πετύχουμε με τον αποτελεσματικότερο τρόπο τις ανάγκες των φοιτητών. Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να παρέχουμε εκείνο το νομοθετικό πλαίσιο, ώστε μέσα και από τη θέση μας για την ενίσχυση του αυτοδιοίκητου στα πανεπιστήμια να τους παρέχουμε την πρόσβαση σε εναλλακτικούς και πρόσθετους τρόπους χρηματοδότησης. Τέτοιες εναλλακτικές, πέραν της κρατικής χρηματοδότησης είναι και οι ΣΔΙΤ και μάλιστα με ιδιαίτερη μέριμνα για πανεπιστήμια της περιφέρειας.

Όπως εξηγεί ο κ. Διγαλάκης, «οι ΣΔΙΤ δεν επιδέχονται τις γνωστές τροποποιήσεις του αρχικού κόστους -υπερβάσεις κόστους-, ενώ η πληρωμή αρχίζει να γίνεται μετά την παράδοση του έργου. Μέσα από τις μακροχρόνιες συμβάσεις μπορούμε να διασφαλίσουμε και κάτι ακόμα πιο σημαντικό: το πώς θα γίνεται η συντήρηση, για να μην έχουμε τα φαινόμενα που παρατηρούνται σήμερα στις εστίες. Αρα, δεν μιλάμε για υποκατάσταση του ρόλου της πολιτείας, μιλάμε για εμπλοκή και άλλων τρόπων και άλλων εργαλείων για την επίτευξη του στόχου, ο οποίος είναι η αύξηση των θέσεων στις φοιτητικές εστίες». Αναφερόμενος στις δομές ξένων ΑΕΙ ο κ. Διγαλάκης αναφέρεται στο παράδειγμα του Πανεπιστημίου του Σαιντ Αντριους στη Σκωτία, το οποίο ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα όσον αφορά το μεγάλο αριθμό σπουδαστών που διαμένουν σε εστίες΄, δεδομένου ότι εγγυάται στέγαση στο σύνολο των πρωτοετών φοιτητών. Ενδεικτικά, το ακαδημαϊκό έτος 2015-16 στο πανεπιστήμιο φοιτούσαν 8.200 σπουδαστές, ενώ η δυναμικότητα σε φοιτητικές κλίνες ανερχόταν σε 4.000 ποσοστό 48,8%.

Σχετικά με το κομμάτι της ανέγερσης νέων φοιτητικών εστιών, ο υφυπουργός υπογραμμίζει πως «η κυβέρνηση έδωσε το “πράσινο φως” και δρομολογούνται οι πρώτες 4.097 κλίνες για τα πανεπιστήμια Κρήτης, Θράκης και Θεσσαλίας, καθώς και για τις πόλεις Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Βόλο και Λαμία. Πρόκειται για τεράστια έργα υποδομής, τα οποία θα προχωρήσουν μέσω της Σύμπραξης Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα, για την κατασκευή φοιτητικών εστιών, κυρίως στα Πανεπιστήμια της Περιφέρειας.

Ήδη για τις εστίες στο πανεπιστήμιο της Κρήτης έχουν εκδηλώσει τεράστιο ενδιαφέρον μεγάλες κατασκευαστικές εταιρίες. Μάλιστα, έχουν υποβληθεί επτά προτάσεις για το έργο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα) «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, με ΣΔΙΤ», προϋπολογισμού 205,9 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο υποδομής που έγινε ποτέ σε ελληνικό ΑΕΙ, ενώ εκτός από τις εστίες, προβλέπεται και η αποπεράτωση του Μεγάλου Αμφιθεάτρου στην Πανεπιστημιούπολη Ρεθύμνου. Η διάρκεια της σύμβασης θα είναι 30 χρόνια (3 χρόνια έργα κατασκευής και 27 χρόνια λειτουργία). Στην περίοδο αυτή ο ανάδοχος θα είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση, την καθαριότητα, τη φύλαξη και την ασφάλιση των κτιριακών εγκαταστάσεων, κάτι το οποίο θα αφορά και σε όλες τις υπόλοιπες εστίες, που θα κατασκευαστούν ανά τη χώρα.

ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ

Στο πλαίσιο της «συγκράτησης» των πρωτοετών φοιτητών στα τμήματα που αρχικά εισάγονται, το υπουργείο Παιδείας προχωρά σε νέο νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με το σύστημα των μετεγγραφών, το οποίο θα ισχύσει από το ερχόμενο έτος. Το βασικό κριτήριο θα είναι ακαδημαϊκό και μεγάλο ρόλο θα παίζει η βαθμολογία των φοιτητών. Όπως ανακοίνωσε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, θα καθιερωθεί ένα είδος βαθμολογικής βάσης για τις μετεγγραφές, καθώς η επίδοση των υποψηφίων που επιθυμούν να μετεγγραφούν από ΑΕΙ της περιφέρειας στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη δεν θα μπορεί να είναι μικρότερη από 70%-80% της βάσης του τμήματος στο οποίο θέλουν να μετεγγραφούν. Επίσης πιθανό είναι να διευρυνθούν και τα αντίστοιχα τμήματα στα οποία ένας φοιτητής μπορεί να ζητήσει μετεγγραφή ώστε να γίνει καλύτερη κατανομή. Βέβαια θα παραμείνουν σε ισχύ τα οικονομικά κριτήρια, όπως επίσης και ό,τι άλλο προβλέπει το σημερινό καθεστώς των μετεγγραφών.

ΜΕΤΕΞΕΤΑΣΤΕΑ… Η ΣΤΕΓΑΣΗ

Στοιχεία για τις περιόδους 2016-2019

• Εκπαιδευτικά ιδρύματα: 24
• Ενεργοί φοιτητές: 479.918
• Σπουδαστές που διαμένουν σε εστίες: 11.548 (2,4%)

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο

• Ενεργοί φοιτητές: 15.388
• Σπουδαστές που διαμένουν σε εστίες: 1.353 (8,8%)
• 350 κλίνες στην Κομοτηνή και 350 κλίνες στην Αλεξανδρούπολη θα ανεγερθούν μέσω ΣΔΙΤ.

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

• Ενεργοί φοιτητές: 41.353
• Σπουδαστές που διαμένουν σε εστίες: 619 (1,5%)
• 900 νέες κλίνες σε Βόλο και Λαμία

Πανεπιστήμιο Κρήτης

• Αριθμός ενεργών φοιτητών 19640
• Αριθμός φοιτητών που διαμένουν σε φοιτητικές εστίες 308 (1,6%)
• 1797 νέες κλίνες στο Ρέθυμνο και 700 κλίνες Ηράκλειο

Μπορείτε να διαβάστε τη συνέντευξη και στο ethnos.gr