Άρθρο του βουλευτή Χανίων της ΝΔ και Προέδρου της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής Βασίλη Διγαλάκη στην 15νθήμερη ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού της Βουλής “Επί του… περιστυλίου”, τεύχος 17, 6 Απριλίου 2021.
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο τομέας της επιστήμης των υπολογιστών, που ασχολείται με τη σχεδίαση ευφυών, ή αλλιώς νοημόνων, υπολογιστικών συστημάτων, δηλαδή συστημάτων που επιδεικνύουν χαρακτηριστικά που σχετίζουμε με τη νοημοσύνη στην ανθρώπινη συμπεριφορά.
Τέτοια χαρακτηριστικά είναι η μάθηση, η αντίληψη μέσω της όρασης, η κατανόηση φυσικής γλώσσας, η εξαγωγή συμπερασμάτων και η επίλυση προβλημάτων.
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί σημείο τομής πολλών επιστημών καθώς χρησιμοποιεί εργαλεία και ιδέες, όχι μόνο της επιστήμης των υπολογιστών και των μαθηματικών, αλλά και της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της νευροεπιστήμης, της γνωστικής επιστήμης και της γλωσσολογίας με στόχο τη σύνθεση ευφυούς συμπεριφοράς με στοιχεία συλλογιστικής, μάθησης και προσαρμογής στο περιβάλλον.
Στις μέρες μας, βιώνουμε μια περίοδο δυνατοτήτων άνευ προηγουμένου σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό οφείλεται στη διαμόρφωση ενός εντελώς νέου πληροφοριακού τοπίου που το χαρακτηρίζει ο αυξημένος όγκος δεδομένων, οι προηγμένοι αλγόριθμοι και οι βελτιώσεις στην ισχύ των υπολογιστών και την αποθήκευση των δεδομένων, η εξάπλωση του διαδικτύου αλλά και η διείσδυση των υπολογιστικών συστημάτων σε κάθε είδους συσκευές ευρείας και καθημερινής χρήσης. Παράλληλα, οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα είναι περισσότερες από ποτέ και καθιστούν την τεχνητή νοημοσύνη την αιχμή του δόρατος της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, με απεριόριστες εφαρμογές που καλύπτουν σχεδόν οποιαδήποτε δραστηριότητα από την Ιατρική, τη Μηχανική, την Ενέργεια, το Περιβάλλον και τη Γεωργία μέχρι τη Νομική και την Ψυχαγωγία.
Η εκπαίδευση έχει πρωταρχικό και κρίσιμο ρόλο προκειμένου να εξοικειώσει και να προετοιμάσει για τη νέα ψηφιακή εποχή. Να συμβάλει στη γενική κατανόηση της τεχνολογίας, των επερχόμενων αλλαγών, των ευκαιριών αλλά και των σχετικών κινδύνων. Η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία απαιτεί εκπαίδευση τόσο των εκπαιδευομένων όσο και των εκπαιδευτών. Είναι μια προσπάθεια η οποία πρέπει να ξεκινάει από τις μικρές ηλικίες, και να συνεχίζεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Ξεκινώντας από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, είναι πολύ σημαντική η οικοδόμηση των βασικών μαθηματικών εννοιών και διαδικασιών στο δημοτικό, η οποία θα στοχεύει στην κατανόηση και την κατασκευή βασικών λογικών συλλογισμών για την επίλυση πιο σύνθετων προβλημάτων σε ανώτερες εκπαιδευτικές βαθμίδες. Η παραδοσιακή εκμάθηση των βασικών μαθηματικών, η λογική σκέψη και διαδικασία για την επίλυση απλών προβλημάτων μπορεί να συνδυαστεί πλέον σήμερα με την μάθηση ως κατασκευαστική δραστηριότητα.
Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η διδασκαλία των μαθηματικών θα πρέπει να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο με την εκμάθηση βασικών στατιστικών εννοιών η οποία θα συνδυάζει την παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας με δραστηριότητες STEM – Science, Technology, Engineering and Mathematics, ώστε να μπορούν οι μαθητές να κατανοήσουν τη χρησιμότητα τους. Συνεπώς, για να μπορέσουν οι μαθητές να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες απαιτήσεις και προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν αργότερα στο “Ψηφιακό” εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει να ενισχύσουμε το αναλυτικό πρόγραμμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα βασικά μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχουμε σήμερα αρκετά τμήματα πληροφορικής, όμως η εξειδίκευση στην τεχνητή νοημοσύνη γίνεται μόνο μέσω μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Θα πρέπει να δημιουργηθούν και προπτυχιακά προγράμματα σπουδών πάνω σε τεχνητή νοημοσύνη, να ιδρυθούν διπλά ή κοινά διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών, ενώ καθώς η ανάλυση δεδομένων και η μηχανική μάθηση αποτελούν πλέον εργαλεία για πολλά επαγγέλματα, αντίστοιχα μαθήματα θα πρέπει να εισαχθούν σε πολλά υπάρχοντα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών.
Οι καιροί είναι απαιτητικοί αλλά, επειδή οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και το μέλλον αχαρτογράφητο, οι πιο σημαντικές δεξιότητες – τα λεγόμενα softskills – που χρειάζονται για τον 21ο αιώνα είναι σύνθετες και οριζόντιες και αφορούν τη δημιουργικότητα, την κριτική σκέψη, τη συνεργατικότητα, τη λήψη αποφάσεων, τη συναισθηματική νοημοσύνη, τη διαχείριση ατόμων και ομάδων και τη γνωστική ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Είναι ζητούμενο, μαζί με ανθρώπους εξοικειωμένους με την τεχνολογία, να διαπλάσουμε ανθρώπους με ελεύθερο πνεύμα, με αναλυτική και συνθετική σκέψη, με κριτική ικανότητα και οπωσδήποτε με στέρεο αξιακό σύστημα. Και σε αυτό δεν θα συμβάλλουν μόνο οι STEM μεθοδολογίες και οι συνδυαστικές πρακτικές που αναφέρθηκαν προηγουμένως, αλλά και η γόνιμη επαναπροσέγγιση όλων των ανθρωποκεντρικών αντικειμένων. Η παραδοσιακή σχέση δασκάλου μαθητή και η παιδευτική αποστολή του σχολείου, όχι μόνο δεν αμφισβητούνται, αλλά αντίθετα ενισχύονται από τις ανάγκες των καιρών.