Συνέντευξη στην Εφημερίδα Χανιώτικα Νέα, Τρίτη 26 Ιουλίου 2022
Έχετε παρακολουθήσει από την αρχή, και ως πρύτανης, τις εξελίξεις με το Κλειστό Κολυμβητήριο Ακρωτηρίου. Είχατε μάλιστα επιχειρήσει τη χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκούς πόρους ώστε να έμενε στο Ίδρυμα, στα πρότυπα Πανεπιστημίων του εξωτερικού. Σήμερα πού βρισκόμαστε;
Όταν ανέλαβα πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, το 2013, έθεσα σε πρώτη προτεραιότητα το θέμα του κλειστού κολυμβητηρίου στο Ακρωτήρι, το οποίο είχε κατασκευαστεί από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ) σε οικόπεδο του Πολυτεχνείου Κρήτης. Το κλειστό κολυμβητήριο ήταν σε κακή κατάσταση, είχε λεηλατηθεί και ουσιαστικά είχε εγκαταλειφθεί, καθώς οι πολλοί εμπλεκόμενοι φορείς δεν είχαν καταφέρει να συμφωνήσουν στο θέμα του φορέα διαχείρισης. Προχωρήσαμε το 2014 στη σύναψη προγραμματικής σύμβασης με τη ΓΓΑ, με σκοπό την εκπόνηση μελέτης και αναζήτηση χρηματοδότησης για την αποκατάσταση του κλειστού και απόδοσή του προς χρήση στην πανεπιστημιακή κοινότητα και στους δημότες των Χανίων. Παρότι το 2015 η τότε κυβέρνηση υπαναχώρησε από την προγραμματική σύμβαση, το Πολυτεχνείο ολοκλήρωσε τις μελέτες το 2016 και υπέβαλε πρόταση για χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μέσω του προγράμματος “Ελληνικά Πανεπιστήμια”. Τότε δεν μπόρεσε να χρηματοδοτηθεί, καθώς στο πρόγραμμα αυτό εντάχθηκαν δύο άλλα μεγάλα έργα, η Γ’ φάση των φοιτητικών εστιών και το κτίριο που στεγάζει σήμερα τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 12 εκατομμυρίων ευρώ. Εν τούτοις, τα σχόλια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την πρόταση αποκατάστασης του κολυμβητηρίου ήταν απολύτως θετικά και έμεινε ανοικτή η προοπτική χρηματοδότησής της σε δεύτερη φάση.
Κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ), παρότρυνα τη διοίκηση του Πολυτεχνείου Κρήτης να υποβάλει το έργο της αποκατάστασης του κλειστού κολυμβητηρίου, το οποίο συνοδευόταν και από άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις και κατασκευή ξενώνων. Πρότεινα, μάλιστα και δύο εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης. Είτε μέσω ένταξης στη δεύτερη φάση του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, είτε μέσω ΣΔΙΤ. Άλλωστε, μέσω ΣΔΙΤ είχαν ενταχθεί κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στο ΥΠΑΙΘ σημαντικά έργα δύο άλλων πανεπιστημίων, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Πεποίθησή μου ήταν, όπως σωστά επισημαίνετε, ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα αθλητικό κέντρο, κατά τα πρότυπα πανεπιστημίων του εξωτερικού και να το διαχειριστεί το ίδιο, αναπτύσσοντας τον αθλητικό τουρισμό, φιλοξενώντας στους ξενώνες επισκέπτες καθηγητές, φοιτητές και ερευνητές. Είχαμε, εξάλλου, εμπειρία από την επιτυχή διαχείριση των αθλητικών εγκαταστάσεων του Πολυτεχνείου κατά τη διάρκεια της πρυτανικής μου θητείας, οι οποίες είχαν αναβαθμιστεί και διατεθεί προς χρήση τόσο στην κοινότητα του πανεπιστημίου, όσο και στην τοπική κοινωνία.
Όμως, η διοίκηση του Πολυτεχνείου καθυστέρησε να ανταποκριθεί στις προτάσεις μου, ενώ εμφανίστηκε διστακτική να αναλάβει τη διαχείριση του αθλητικού κέντρου και έτσι, με την αποχώρησή μου από το ΥΠΑΙΘ, χάθηκαν αυτές οι ευκαιρίες. Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του 2021, ήρθε η πρόταση από τον υφυπουργό Αθλητισμού, κ. Αυγενάκη, για χρηματοδότηση της αποκατάστασης του κλειστού και τη δημιουργία ενός αθλητικού κέντρου στο Ακρωτήρι από τη ΓΓΑ. Την πρόταση αυτή την υποστήριξα, καθώς ήταν πλέον η μόνη ρεαλιστική λύση ώστε να ολοκληρωθεί επιτέλους το κλειστό κολυμβητήριο.
Στη συνέχεια, υπεγράφη νέα προγραμματική σύμβαση μεταξύ ΓΓΑ, Πολυτεχνείου Κρήτης και Εθνικού Αθλητικού Κέντρου (ΕΑΚ) Χανίων τον Αύγουστο του 2021, με αντικείμενο την επικαιροποίηση της μελέτης αποκατάστασης και ενεργειακής αναβάθμισης -που θυμίζω είχαμε ήδη εκπονήσει επί θητείας μου το 2016- και ευρύτερο σκοπό τη δημιουργία ενός αθλητικού κέντρου στο Ακρωτήρι, το οποίο θα συμπεριλαμβάνει και εγκαταστάσεις στίβου, ώστε να δοθεί λύση και στο χρόνιο πρόβλημα ενός χώρου προπόνησης για τους διακεκριμένους αθλητές ρίψεων των Χανίων.
Σήμερα, η επικαιροποίηση της μελέτης έχει ολοκληρωθεί -αν και με σημαντικές καθυστερήσεις- αλλά εκκρεμεί η τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης που είναι απαραίτητη τόσο για την απαιτούμενη παράταση καθώς η μελέτη δεν ολοκληρώθηκε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά και για να ρυθμιστούν θέματα που έχουν να κάνουν με τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις του αθλητικού κέντρου αλλά και του φορέα διαχείρισης.
Ξαφνικά έχουμε λοιπόν τον Δήμο Χανίων να καταθέτει μια νέα πρόταση, η οποία βάζει φρένο στην πρόοδο των τελευταίων μηνών;
Με τον Δήμαρχο Χανίων είχα συζητήσει το ενδεχόμενο να εμπλακεί ο Δήμος στη διαχείριση του κλειστού κολυμβητηρίου τον Δεκέμβριο του 2020, όταν, όπως σας είπα, το Πολυτεχνείο εμφανιζόταν διστακτικό να διαχειριστεί το ίδιο την υποδομή αυτή. Όμως, η πρόταση του κ. Αυγενάκη ανέτρεψε αυτά τα δεδομένα, καθώς από τη στιγμή που η ΓΓΑ θα χρηματοδοτούσε το έργο, έχει τον πρώτο λόγο στη διαχείριση του αθλητικού κέντρου. Ο Δήμαρχος Χανίων, παρόλα αυτά, απέστειλε στο Πολυτεχνείο Κρήτης επιστολή τον Φεβρουάριο του 2021, ζητώντας να αναλάβει ο Δήμος τη διαχείριση των εγκαταστάσεων μετά την αποπεράτωση της αποκατάστασης από τη ΓΓΑ, κάτι όμως που δεν είναι εφικτό.
Την πρόταση αυτή επανέλαβε πρόσφατα, σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, ο Δήμαρχος Χανίων. Με μεγάλη μου έκπληξη, μάλιστα, πληροφορήθηκα ότι ανέφερε πως “καλό θα ήταν ο κ. Διγαλάκης να μην προτρέχει να αποκλείσει τον Δήμο από τη διαχείριση του κλειστού κολυμβητηρίου στο Ακρωτήρι.”
Θα ήθελα, στο σημείο αυτό, να θυμίσω στους αναγνώστες σας ότι κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της προγραμματικής, που υπεγράφη τον Αύγουστο του 2021, υπήρξαν προβλήματα, με αποκορύφωμα τη συνάντηση του Υφυπουργού Αθλητισμού με τον Πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης, τον Φεβρουάριο του 2022, όπου κυριολεκτικά κινδύνεψε να τιναχτεί στον αέρα η ολοκλήρωση της προγραμματικής. Ο λόγος ήταν μια ομολογουμένως “περίεργη” υπαναχώρηση του Πολυτεχνείου Κρήτης από τον ευρύτερο σκοπό της προγραμματικής, που ήταν “η δημιουργία και λειτουργία ενός σύγχρονου αθλητικού κέντρου”, θεωρώντας ότι η προγραμματική αφορούσε μόνο τη μελέτη αποκατάστασης του κολυμβητηρίου.
Στον κίνδυνο να χαθεί μια ακόμα ευκαιρία για την αποπεράτωση αυτού του τόσο σημαντικού έργου, ανέλαβα διαμεσολαβητικό ρόλο. Θα πρέπει να σας ξεκαθαρίσω ότι οι ενέργειές μου ήταν πάντα σε συνεννόηση και συμφωνία με τον κ. Αυγενάκη και τη ΓΓΑ. Ο κ. Δήμαρχος θα έπρεπε, πριν “προτρέξει” να μου αποδώσει προθέσεις, να γνωρίζει τους υφιστάμενους περιορισμούς. Είναι σημαντικό αυτό που λέμε να είναι τεκμηριωμένο και ρεαλιστικό.
Όσον αφορά τη βιωσιμότητα των προτάσεων του Δήμου, σε επίπεδο χρηματοδότησης είναι νομικά εφικτό να χρηματοδοτηθούν οι μελέτες και η ανακατασκευή από τη ΓΓΑ και στη συνέχεια το έργο να παραδοθεί στον Δήμο;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι σαφέστατα αρνητική. Η ΓΓΑ χρηματοδοτεί μόνο υποδομές που χρησιμοποιεί η ίδια, ή φορείς ή σωματεία που υπάγονται σε αυτήν. Η ΓΓΑ και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού δεν είναι Υπουργείο Εσωτερικών, για να χρηματοδοτήσει υποδομές που θα χρησιμοποιηθούν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ούτε ΥΠΑΙΘ για να χρηματοδοτήσει υποδομές ενός Πανεπιστημίου.
Αν λοιπόν ναυαγήσει η μέχρι σήμερα συμφωνία Αυγενάκη – Πολυτεχνείου, τις μέχρι σήμερα μελέτες θα τις χρεωθεί το Πολυτεχνείο;
Όπως είπα, η ΓΓΑ δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει ούτε τις μελέτες, αλλά ούτε και την αποκατάσταση του κολυμβητηρίου αν δεν έχει ρόλο στη διαχείριση της εγκατάστασης. Επομένως ναι, αν ναυαγήσει η συμφωνία τις μελέτες θα τις χρεωθεί το Πολυτεχνείο. Αλλά το κυριότερο, θα έχει χαθεί άλλος ένας χρόνος καθώς μετά τον Αύγουστο του 2021, που υπεγράφη η προγραμματική μεταξύ Πολυτεχνείου – ΓΓΑ, θα βρεθούμε πάλι στο σημείο μηδέν τον Αύγουστο του 2022.
Ποιος λόγος λοιπόν υπάρχει το Πολυτεχνείο να αρνείται την πρόταση της ΓΓΑ αν υπάρχει κίνδυνος οικονομικής ζημιάς;
Δεν το γνωρίζω αυτό, θα πρέπει να ερωτηθεί και να απαντήσει στο ερώτημα η Διοίκηση του Πολυτεχνείου. Όμως, το γεγονός ότι το Πολυτεχνείο προσπαθεί να περιορίσει το αντικείμενο της προγραμματικής στην εκπόνηση της μελέτης, αφήνοντας ανοικτό το θέμα του φορέα διαχείρισης, σε συνδυασμό με το αίτημα του Δήμου να αναλάβει τη διαχείριση της εγκατάστασης, δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά. Είχαμε την υπογραφή μιας συμφωνίας τον Αύγουστο 2021, όπου το Πολυτεχνείο και η ΓΓΑ συμφώνησαν στη δημιουργία και λειτουργία ενός αθλητικού κέντρου στο Ακρωτήρι, με πρώτο βήμα της συμφωνίας την εκπόνηση της μελέτης αποκατάστασης του κλειστού κολυμβητηρίου. Στη συμφωνία προβλέπεται ότι η ΓΓΑ θα αναλάβει τις αναγκαίες δράσεις και πρωτοβουλίες για τη σύσταση του φορέα της διαχείρισης και της λειτουργίας του Κλειστού Κολυμβητηρίου Ακρωτηρίου Χανίων. Επομένως, η θέση που έχει εκφράσει ο κ. Πρύτανης ότι η σύσταση φορέα διαχείρισης δεν είναι αντικείμενο αυτής της προγραμματικής, αλλά μιας επόμενης με συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, είναι υπαναχώρηση από μια ήδη υπογεγραμμένη συμφωνία.
Το γεγονός ότι λήγει η θητεία του κ. Διαμαντόπουλου, τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει στο χρονοδιάγραμμα του έργου;
Κανένα, στο Δημόσιο υπάρχει συνέχεια διοίκησης. Ο κ. Διαμαντόπουλος αποχωρεί από τη θέση του Πρύτανη στις 31 Αυγούστου 2022, αλλά θα οριστεί μεταβατικός πρύτανης ένας εκ των αντιπρυτάνεων από τη Σύγκλητο του Ιδρύματος, έως ότου επιλεγεί η νέα διοίκηση του Πολυτεχνείου Κρήτης, σύμφωνα με τον νέο νόμο πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή των Ελλήνων.
Θα μπορούσε να βρεθεί συμβιβαστική λύση με έναν φορέα διαχείρισης στον οποίο θα συμμετείχε η Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Για μένα το κύριο μέλημα δεν είναι ποιος θα το διαχειριστεί, αλλά το να αφήσουμε στην άκρη πολιτικές σκοπιμότητες και προσωπικές στρατηγικές, να ολοκληρώσουμε την αποκατάσταση αυτής της σημαντικής αθλητικής υποδομής και να την αποδώσουμε προς χρήση στην πανεπιστημιακή κοινότητα, στην τοπική κοινωνία και στα αθλητικά σωματεία. Αυτό ήταν και το όραμά μου, από την πρώτη στιγμή που ασχολήθηκα με το Κλειστό Κολυμβητήριο. Από το 2007 που ολοκληρώθηκε το Κολυμβητήριο, μέχρι το 2014 που υπέγραψα την πρώτη προγραμματική με τη ΓΓΑ, το Κλειστό ήταν εγκαταλελειμμένο στη μοίρα του.
Βέβαια, η πικρή εμπειρία μάς έδειξε ότι όπου εμπλέκονται πολλοί φορείς συχνά οδηγούμαστε σε δυσλειτουργικά σχήματα. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που οδηγηθήκαμε στη σημερινή κατάσταση. Στον φορέα διαχείρισης ένας θα πρέπει να έχει τον κύριο ρόλο, η συμμετοχή εκπροσώπων του Πολυτεχνείου Κρήτης στον φορέα αυτό θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς αφορά εγκατάσταση σε οικόπεδο ιδιοκτησίας του, αλλά φυσικά, μπορούν να συμμετέχουν και εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.